In het Maldegemveld, een prachtig natuurgebied tussen Gent en Brugge, kan je sinds kort damherten tegenkomen. Deze sierlijke dieren met hun wit gespikkelde vacht leven er in kleine roedels. Ze zijn ooit ontsnapt uit gevangenschap, maar voelen zich intussen helemaal thuis in de Oost-Vlaamse natuur. Vooral bij zonsopgang heb je kans om ze te zien grazen op open plekken in het bos. Ze brengen een vleugje mystiek in je wandeling.
Om deze schuchtere dieren te spotten, moet je na zonsondergang op pad, want overdag verblijven dassen in hun ondergrondse burchten. In België kan je hen het best spotten in de Voerstreek en in Haspengouw. In Altenbroek, een natuurparel in Voeren, kan je ze bij valavond of in de vroege nacht voorzichtig zien rondscharrelen. Ze hebben een uitstekend gehoor en reukzin, dus stil zijn is de boodschap. Hun zwart-witte kop en logge, maar gracieuze bewegingen maken hen onvergetelijk.
Deze kom je misschien liever niét tegen? België’s enige gifslang komt voor in heide- en grasrijke landschappen. Adders zijn schuw en zeldzaam agressief, maar hun karakteristieke zigzagtekening en hun rol in de ecologie maakt hen bijzonder. In Wallonië kan je adders treffen in de streek tussen Samber en Maas. In Vlaanderen spot je hem in de Kalmthoutse Heide, maar ook in het Groot Schietveld, en in de Visbeekvallei-Kindernouw.
De vos is één van de meest succesvolle roofdieren in België. Hij is een echte opportunist en komt overal in België voor in bossen, velden, duinen en zelfs in stadsparken in Gent, Antwerpen of Leuven. Met zijn oranjerode vacht, slanke bouw en slimme ogen is hij iconisch. Tussen de weides van de Markvallei heb je kans om een vos te spotten. En ook in natuurgebieden zoals de Kalmthoutse Heide of het Zoniënwoud kan je een vos zien in de vroege ochtend. Hun speelse jongen, te zien in de lente, maken elke ontmoeting extra bijzonder.
De Europese wilde kat lijkt op een grote huiskat, maar zijn robuuste bouw en stevige pluimstaart verraden zijn wilde natuur. In de Ardennen, vooral rond Saint-Hubert en in natuurpark de Hoge Venen, leeft hij in dichte bossen. Ook in Voeren in Limburg werd hij al waargenomen. Je moet wat geluk hebben, want deze solitaire jager laat zich maar zelden zien. Sporen zoals pootafdrukken of haren op struiken verraden soms zijn aanwezigheid.
De bever is aan een heuse comeback bezig in Vlaanderen. In natuurgebied Doode Bemde, langs de Dijle tussen Leuven en Oud-Heverlee, zie je vaak sporen van hun werk: omgeknaagde bomen, ingenieuze dammen en burchten. Met wat geluk spot je een bever zelf, meestal bij schemering, terwijl hij rustig door het water glijdt. Zelfs in het centrum van Leuven worden ze soms gezien langs de rivier. Je kan deze vlijtige knagers ook te zien krijgen in de Vallei van de Zwarte Beek in Beringen en langs de Nete in de Kempen. Bevers zijn vooral ’s avonds actief, dus plan een stille wandeling of zitmoment langs een waterloop en hou je ogen open voor hun typische V-vormige zwemprestaties.
In rustige wateren in heel België, zoals de vijvers van de Bourgoyen in Gent of het Meerdaalwoud in Leuven komen steeds vaker rivierkreeften voor. Vooral de Amerikaanse rivierkreeft rukt op. Ze zijn overdag zichtbaar als ze zich tussen stenen of planten verplaatsen. Kinderen vinden het geweldig om ze te zoeken met een schepnet, maar vergeet niet dat deze dieren beschermd kunnen zijn.
De zwarte ooievaar is een zeldzame, schuwe vogel die wetlands en moerasgebieden opzoekt zoals het natuurgebied De Blankaart in de Westhoek en de Hoge Venen in de Ardennen. In tegenstelling tot zijn witte neef broedt hij diep verscholen in bossen. Tijdens de trek (in voorjaar en nazomer) heb je de meeste kans hem te zien. Zijn donkere silhouet in de lucht oogt dramatisch en imposant.
Deze zeldzame vleermuis voelt zich thuis in oude loofbossen zoals het Zoniënwoud. Met wat geluk zie je hem bij valavond jagen op insecten boven open plekken. Baardvleermuizen wonen het liefst in spleten in gebouwen of in oude bomen. Van oktober tot en met maart doen ze een winterslaap, vaak in vochtige kelders, grotten of bunkers. In de zomer kan een gidswandeling je helpen om ze te spotten met een batdetector.
De zeearend is de grootste roofvogel van Europa en maakt sinds kort opnieuw zijn opwachting in België. In de valleien van de Semois en Maas, maar ook rond de grote meren van l'Eau d'Heure, kan je deze indrukwekkende vogel waarnemen. Met zijn enorme vleugelspanwijdte tot 2,5 meter zweeft hij moeiteloos boven het landschap, speurend naar vis of watervogels. Zijn aanwezigheid is zeldzaam, maar elke waarneming is een magisch moment dat je niet snel vergeet.