Wildlife in Europa: spot jij deze vijf wilde dieren?
Als reiziger en fotografe hebben vooral grote oceaandieren zoals walvissen en orka’s haar hart gestolen. Waarom en hoe ze die fotografeert, lees je in A.S.Magazine nr. 52. Met ons deelt Ann Cools vijf wilde dieren die in Europa hun stek hebben en die torenhoog op haar watchlist staan. Al zal je voor de meeste van deze kanjers toch wel héél erg je best moeten doen om ze te vinden. Klaar voor een reis langs vijf majestueuze dieren?
1. De ijsbeer
Met stip op één: de ijsbeer. Vandaag ziet het er niet goed uit voor de koning van het noorden, want de ijsbeer is met uitsterven bedreigd. Zo erg dat hij hét symbool is geworden van de klimaatverandering en de nefaste gevolgen daarvan. “Maar ik blijf optimistisch”, aldus Ann. “Ik droom er al jaren van dit imposante zoogdier te zien, dus ik geloof echt in de toekomst van deze dieren!”
Een ijsbeer is niet enkel op het land te zien. Het zijn goede zwemmers die tot enkele kilometers buiten de kust kunnen zwemmen. Daar jagen ze op de zeehond, hun voornaamste prooi. Hun dagelijkse maaltijden zoeken ze zowel in het water, op het ijs als in holen. Zelf hebben ze maar één natuurlijke vijand: de mens. Enkel traditionele jacht door poolvolkeren is nog toegelaten op de ijsbeer, maar vervuiling van hun habitat en bedreiging door klimaatverandering brachten de ijsbeer op de Rode Lijst van de International Union for Conservation of Nature.
Zin om ook een ijsbeer te spotten?
Boek een rondje Spitsbergen in de Noordelijke IJszee en bewonder de ijsberen op een verantwoorde manier – en vanop afstand – per schip. Je tast er wel diep voor in de buidel en met reden: goedkoop massatoerisme zou de populatie nog verder beschadigen.
Onderzoek ook zeker waar je geld naartoe gaat: naast touroperators met louter commerciële doeleinden zijn er ook organisaties die investeren in onderzoek, conservatie en educatie. Zo werkt een organisatie als The Motherbear via foto- en videografie aan meer bewustzijn van de problematiek bij ijsberen. Steun The Motherbear en je helpt mee aan het voortbestaan van deze prachtige soort!
2. De bruine beer
Nog een machtig roofdier, maar eentje die we iets dichterbij kunnen bewonderen, is de bruine beer. In onze streken kennen we hem alleen uit sprookjes, maar in Scandinavië, de Pyreneeën, de Dolomieten en delen van Oost-Europa leeft de Ursus arctos nog in het wild. Dat vindt Ann zelf een waanzinnig idee: “In eigen land is het makkelijk om vervreemd te raken van de natuur en haar inwoners. Als het gaat over grote roofdieren, voelen we ons al snel bedreigd. Maar die vervreemding heeft ook een voordeel: we kunnen er nog écht van staan te kijken wat er zoal leeft in Europa.”
Je zou het misschien niet denken, maar de bruine beer is een omnivoor. Dat betekent dat zijn menu vooral uit plantaardig voedsel bestaat, al heeft hij natuurlijk genoeg kracht om ook dieren als schapen of elanden te overmeesteren. Een bruine beer wordt 1 meter 70 tot 2 meter 80 groot en zijn sterke voorpoten eindigen in lange klauwen.
Wil je een bruine beer in het wild zien?
Dan bestaat de kans dat je ettelijke uren in een hutje zit te wachten zonder dat er een beer opdaagt. Bespaar jezelf die teleurstelling en ga met een gids op pad: veilig én met meer kans op succes.
Voor een foto van een bruine beer zal je nog wat extra geduld aan de dag moeten leggen. Tenzij je met wildlifefotograaf Piet van den Bemd op pad gaat tijdens één van zijn kleinschalige fotografiereizen in Scandinavië, om wilde dieren zoals beren, wolven en veelvraten te zien.
3. De blauwe haai
Haaien hebben hun reputatie tegen, maar de blauwe haai is met zijn blauwe huid een regelrecht wonder der natuur. Het zijn nieuwsgierige roofdieren, die leven van kleinere prooidieren zoals vissen en inktvissen. De blauwe haai legt enorme afstanden af en zou daarbij gebruik maken van zijn buikvinnen om op de stroming te zweven. Zo kunnen ze energie sparen tijdens hun tochten. Slim, toch?
Een vrolijke reiziger dus, ware het niet dat de blauwe haai de zwaarst beviste vis ter wereld is. Het is maar deels om de vangst van het dier zelf te doen. Blauwe haaien zijn namelijk vaak het slachtoffer van bijvangst. Met zijn drie meter lengte raakt hij makkelijk verstrikt in een visnet. En oh ja, zijn haaienvinnen zijn ook gegeerd – voor de bewuste Chinese soep.
Wil je een tête-à-tête met een blauwe haai?
Langs de Belgische en Franse kusten zal je hem niet tegenkomen, maar binnen de Europese wateren kan je de blauwe haai wél in al zijn glorie bewonderen aan de Azoren. Daar nemen veel duikorganisaties hun gasten mee naar de Princess Alice Bank, een duiksite met veel ondiepe plaatsen en een immens rijke biodiversiteit. Duikmasker op, zwemvliezen aan en gaan!
4. De narwal
Met zijn slagtand die als een bijzondere hoorn vooruit steekt, lijkt hij wel een mythologisch wezen. Maar de narwal is een walvissoort die ook in Europese, arctische wateren voorkomt. “Iedereen die mij een beetje kent, weet dat ik een enorme voorliefde heb voor walvissen, dus ook voor deze unicorn van de oceaan,” glundert Ann.
Het is nog niet duidelijk welk nut die uit de kluiten gewassen hoektand heeft, maar uit dronebeelden zou wel blijken dat de narwal die soms gebruikt om zijn prooi een stevige klap te geven. Lange tijd werd gedacht dat de mannetjes deze tand bij zwaardgevechten gebruikten om de hiërarchie vast te stellen, maar uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat ze er ook heel goed mee kunnen voelen.
De slagtand van de narwal heeft altijd iets magisch gehad: doorheen de geschiedenis werd hij tegen astronomische bedragen verkocht als de hoorn van een eenhoorn. Met het uitsterven van de mythe van de eenhoorn, groeide de mythe van de slagtand van de narwal.
Hoop je op een close encounter met een narwal?
Dan moeten we je helaas teleurstellen ... De kans dat je die legendarische walvis in het echt te zien krijgt, is minimaal. Ze leven vooral in de ijskoude Arctische wateren voor de kust van Canada en Groenland, en duiken ook weleens op bij IJsland, Noorwegen en Rusland, maar laten zich niet graag zien. Laat je levensgeluk dus niet afhangen van het spotten van één van deze beestjes!
5. De wolf
Om af te sluiten, koos Ann een dier waarvan de kans iets groter is dat zij hem in het wild kan spotten: de wolf. Sinds enkele jaren heeft het roofdier zich namelijk opnieuw in haar thuisland België gevestigd. “Alleen al het idee van een roedel huilende wolven bezorgt me kippenvel. Er eentje zien lijkt me zo’n bijzondere ervaring, des te meer omdat ze samen leven en jagen,” droomt Ann. “De wolf is intussen de meest beruchte jager van het land. Hoewel ik zijn terugkeer in België alleen maar kan aanmoedigen, besef ik wel dat dit een nieuw evenwicht teweeg zal brengen in ons ecosysteem.”
Wolven worden tot 1,5 meter groot en kunnen tot 80 kilogram wegen. Ondanks wijdverspreide geruchten bestaat hun dieet gelukkig niet uit grootmoeders. Omdat ze in roedels jagen, kunnen ze wel grote prooien aan, zoals elanden, edelherten, reeën en wilde zwijnen. En ook een sappig schaapje zullen ze als makkelijke prooi zeker niet afslaan ... de vele verbolgen schapenboeren ten spijt.
Ben je erop gebrand een wolf tegen het lijf te lopen?
Wolven jagen overdag, maar houden zich ver van menselijke activiteit. Daarom zullen ze op drukkere, dichtbebouwde plaatsen eerder ’s nachts jagen. Wil je zijn majestueuze silhouet toch eens bij daglicht aanschouwen, dan kan je beter naar Finland en de Karpaten trekken, waar ze minder schuw zijn. Al zou een rood hoofddoekje dragen naar verluidt ook werken.
Heb je dat indrukwekkende dier eindelijk in het vizier? Met deze tips maak je de meest memorabele wildlife-foto’s om lang van na te genieten.
Wilde dieren spotten vergt veel geduld, een scherpe blik en lang stilzitten. Wij helpen je op temperatuur te blijven met het juiste thermische ondergoed.
